Models of Boys’ Gender Socialization in Families in Modern-day Serbia

Authors

  • Jelena Ćeriman Institute for Philosophy and Social Theory, University of Belgrade, Serbia

DOI:

https://doi.org/10.21301/eap.v16i1.10

Keywords:

gender socialization, upbringing practices, family, parenting, Serbia

Abstract

This paper focuses on the process of gender socialization of boys, examined through parenting practices of mothers and fathers in the contemporary socio-cultural context of Serbia. The analysis is based on empirical material collected via semi-structured interviews during 2012 on a sample of 24 families with children aged 2 to 12. The constant comparative analysis (grounded theory method) includes attitudes and actions of parents of boys and girls (as a control group) in the process of family gender socialization, and enables interpretation of boys’ gender socialization models on a continuum ranging from traditional to modern upbringing practices of parents. The research shows that parental practices in modern-day Serbia are still primarily traditional. Of the three distinct models of boys’ gender socialization (traditional, transitional and participatory), the last two represent a step forward in the direction of the individualization of parenthood and more egalitarian gender socialization patterns influenced primarily by partner relationship dynamics. These dynamics are initiated by mothers’ reflexiveness and the transformation of the concept of the “sacrificing motherhood”. The dynamic of partner relationships thus shifts in the direction of “sacrificing fatherhood”, that is, a father’s renunciation of a part of the privileges he enjoyed before entering the responsibilities within the household. Interactions with the social environment (and perceived changes in it), as well as interactions with the family of origin are crucial elements in whose interrelation the upbringing practices of parents are built and within which gender socialization of boys takes place in the socio-cultural context of contemporary families in Serbia.

Downloads

Download data is not yet available.

References

Babović, Marija, Dragan Stanojević, Jelena Milinović, Irena Petrović, Stefan Stefanović. 2016. Rodne nejednakosti u Republici Srpskoj iz perspektive životnih tokova. Banja Luka: Gender centar – Centar za jednakost i ravnopravnost polova Vlade Republike Srpske.

Baumrind, Diana. 1967. „Child Care Practices Anteceding Three Patterns of Preschool Behavior.“ Genetic Psychology Monographs 75 (1): 43–88.

Baumrind, Diana. 1971. „Current patterns of parental authority.“ Developmental Psychology 4 (1, Pt.2): 1–103. https://doi.org/10.1037/h0030372

Bek, Ulrich. 2001. Rizično društvo. Beograd: Filip Višnjić.

Bek, Ulrich. 2003. „Živeti sopstveni život u svetu koji se ubrzano menja: individualizacija, globalizacija i politika“. U Na ivici. Živeti sa globalnim kapitalizmom, uredili Vil Haton, Entoni Gidens, 216–229. Beograd: Plato.

Ber, Vivijen. 2001. Uvod u socijalni konstrukcionizam. Beograd: Zepter book world.

Berger, Peter, Thomas Luckmann. 1991. The Social Construction of Reality: A Treatise in the Sociology of Knowledge. London: Penguin Books.

Bobić, Mirjana. 2003. „Prekomponovanje braka, partnerstva i porodice u savremenim društvima.“ Stanovništvo 1–4: 65–91. http://www.doiserbia.nb.rs/img/doi/0038-982x/2003/0038-982X0304065B.pdf

Bobić Mirjana. 2013. Postmoderne populacione studije. Demografija kao intersekcija. Beograd: Institut za sociološka istraživanja Filozofskog fakulteta i Čigoja štampa.

Bodroški Spariosu, Biljana. 2010. Postupci roditelja u vaspitanju dece i njihov međugeneracijski transfer. Beograd: Univerzitet, Filozofski fakultet.

Bordo, Susan. 2003. „Tijelo i reprodukcija ženstvenosti. Rekonstrukcija feminističkog diskurza o tijelu.“ Razlika/Differance, Časopis za kritiku i umjetnost teorije 2 (3–4): 311–331.

Boychuck, Duchscher Judy & Morgan, Debra (2004). „Grounded Theory: Reflections on the Emergence vs. Forcing Debate.“ Journal of Advanced Nurcing 48 (6): 605–612. https://doi.org/10.1111/j.1365-2648.2004.03249.x

Burke, Peter J., Jan E. Stets. 2009. Identity Theory. New York: Oxford University Press.

Butler, Judith. 2005. Raščinjavanje roda. Sarajevo: TKD Šahinpašić.

Connell, Raewyn. (1995) 2005. Masculinities. Berkeley and Los Angeles: University of California Press.

Corbin, Juliet, Anselm Strauss. 1990. „Grounded Theory Research: Procedures, Canons and Evaluation Criteria.“ Qualitative Sociology 13(1): 3–21. URL: https://med-fom-familymed-research.sites.olt.ubc.ca/files/2012/03/W10-Corbin-and-Strauss-grounded-theory.pdf

Ćeriman, Jelena. 2019a. „Rodna socijalizacija dečaka u porodicama u savremenoj Srbiji. Istraživanje stavova i vaspitnih praksi roditelja.“ Doktorska disertacija, Filozofski fakultet Univerziteta u Beogradu.

Ćeriman, Jelena. 2019b. „The Limits of Individualizing Parenthood in Serbia: Study of Gender Socialization of Children.“ Philosophy and Society 30(3): 321–462. http://www.doiserbia.nb.rs/img/doi/0353-5738/2019/0353-57381903399C.pdf

Darling, Nancy, Laurence Steinberg. 1993. „Parenting Style as Context: An Integrative Model.“ Psychological Bulletin 113 (3): 487–496. https://doi.org/10.1037/0033-2909.113.3.487

Erlih, Vera. 1971. Porodica u transformaciji. Zagreb: Naprijed.

Finch, Janet. 2007. „Displaying Families.“ Sociology 41(1): 65–81. https://doi.org/10.1177/0038038507072284

Giddens, Anthony. (1984) 1989. The Constitution of Society. Cambridge: Polity Press and Blackwell Publishing Ltd.

Glaser, Barney G. and Strauss, Anselm L. 1967a. Awarness of Dying, Chicago: Aldine Publishing Company.

Glaser, Barney G. and Strauss, Anselm L. 1967b. The Discovery of Grounded Theory: Strategies for Qualitative Research, New Brunswick and London: Aldine Transaction.

Graorac, Isidor. 2016. „Implicitna pedagogija i svakidašnji život odraslih i dece.“ U Zbornik radova sa interdisciplinarne naučnostručne konferencije sa međunarodnim učešćem “Svakodnevni život deteta”, 17–19. novembra 2016, Novi Sad, uredila Lada Marinković, 125–139. Novi Sad : Visoka škola strukovnih studija za obrazovanje vaspitača.

Jenks, Christopher. 1996. „Postmodern Child.“ In Children in Families, Research and Policy, edited by Julia Brannen, Margaret O’Brien, 13–25. London: Routledge.

Kimmel, Michael. 2009. „Guyland: Gendering the Transition to Adulthood.“ In Men's Lives (eighth edition), edited by Michael S. Kimmel, Michael A. Messner, 107–120. Boston: Allyn & Bacon.

Lieblich, Amia, Rivka Tuval–Mashiach, Tamar Zilber. 1998. Narrative Research: Reading, Analysis and Interpretation. London: Sage Publications.

Milić, Anđelka. 2001. Sociologija porodice: kritika i izazovi. Beograd: Čigoja.

Milić, Anđelka. 2010a. „Porodica i izazovi globalne transformacije.“ U Vreme porodica: Sociološka studija o porodičnoj transformaciji u savremenoj Srbiji, uredili Anđelka Milić, Smiljka Tomanović, Milana Ljubičić, Nada Sekulić, Mirjana Bobić, Vesna MIletić-Stepanović, Dragan Stanojević, 13–32. Beograd: Čigoja štampa : Institut za sociološka istraživanja Filozofskog fakulteta.

Milić, Anđelka. 2010b. „Porodične vrednosne orijentacije – Vrednosni raskol.“ U Vreme porodica: Sociološka studija o porodičnoj transformaciji u savremenoj Srbiji, uredili Anđelka Milić, Smiljka Tomanović, Milana Ljubičić, Nada Sekulić, Mirjana Bobić, Vesna MIletić-Stepanović, Dragan Stanojević, 235–256. Beograd: Čigoja štampa : Institut za sociološka istraživanja Filozofskog fakulteta.

Milić, Anđelka, Smiljka Tomanović, Milana Ljubičić et al. 2010. Vreme porodica: Sociološka studija o porodičnoj transformaciji u savremenoj Srbiji. Beograd: Čigoja štampa : Institut za sociološka istraživanja Filozofskog fakulteta.

Mladenović, Uroš. 1976. „Uloga pola kome dete pripada i prihvatanje te uloge.” Magistarski rad. Filozofski fakultet Univerziteta u Beogradu.

NFPI (National Family & Parenting Institute). 2001. Listening to Parents. Their Worries, Their Solutions. Report 10/2001. London: NFPI.

Olson, David H. 1999. „Circumplex Model of Marital & Family Systems (Empirical Approaches to Family Assessment).“ Journal of Family Therapy, special edition, 144–167. URL:https://www.uwagec.org/eruralfamilies/ERFLibrary/Readings/CircumplexModelOfMaritalAndFamilySystems.pdf

Ortner, Sherry. 1974. „As Female to Male as Nature is to Culture?“ In Woman, Culture and Society, edited by Michelle Z. Rosaldo & Louise Lamphere, 68-87. Stanford: Stanford University Press.

Petrović-Piorkowska, Katarzina. 1990. Dete u nepotpunoj porodici. Beograd: Prosveta.

Radulović, Lidija. 2009. Pol/Rod i religija: konstrukcija roda u narodnoj religiji Srba. Beograd: Srpski genealoški centar: Odeljenje za etnologiju i antropologiju Filozofskog fakulteta.

Stanojević, Dragan. 2015. „Oblikovanje novog očinstva kroz prakse očeva u Srbiji.“ Doktorska disertacija, Filozofski fakultet Univerziteta u Beogradu.

Stanojević, Dragan. 2018. Novo očinstvo u Srbiji: sociološka studija o praksama i identitetima očeva. Beograd: Institut za sociološka istraživanja Filozofskog fakulteta.

Tomanović, Smiljka. 1993. „Socijalizacija kao praksa socijalne reprodukcije u delima Entoni Gidensa i Pjera Burdijea.“ Sociološki pregled XXVII (1–4): 303–315. URL: https://drive.google.com/file/d/0B5PfUtWAVbsKMUpHM2xGRGtaVTA/view

Tomanović-Mihajlović, Smiljka. 1997. Detinjstvo u Rakovici: svakodnevni život dece u radničkoj porodici. Beograd: Institut za sociološka istraživanja Filozofskog fakulteta.

Tomanović, Smiljka. 2010. „Odlike roditeljstva.“ U Vreme porodica: Sociološka studija o porodičnoj transformaciji u savremenoj Srbiji, uredili Anđelka Milić, Smiljka Tomanović, Milana Ljubičić, Nada Sekulić, Mirjana Bobić, Vesna MIletić-Stepanović, Dragan Stanojević, 177–194. Beograd: Čigoja štampa : Institut za sociološka istraživanja Filozofskog fakulteta.

Tomanović, Smiljka, Milana Ljubičić, Dragan Stanojević. 2014. Jednoroditeljske porodice u Srbiji – sociološka studija. Beograd: Institut za sociološka istraživanja Filozofskog fakulteta : Čigoja štampa.

Tomanović, Smiljka, Dragan Stanojević. 2015. Mladi u Srbiji 2015. Stanja, opažanja, verovanja i nadanja. Beograd: Friedrich Ebert Stiftung : SeConS.

Tomanović, Smiljka. 2017. „Roditeljstvo između familizma i individualizacije: primer Srbije.“ U Individualizam, uredili Suzana Ignjatović, Aleksandar Bošković, 162–181. Beograd: Institut društvenih nauka.

Trebješanin, Žarko. 1991. Predstava o detetu u srpskoj kulturi. Beograd: Srpska književna zadruga.

Šmale, Volfgang. 2011. Istorija muškosti u Evropi (1450–2000). Beograd: Klio.

Zajović, Staša, Ljupka Kovačević, ur. 2012. Feministička etika brige: čitanka/reader. Beograd: Žene u crnom : Anima.

Downloads

Published

2021-03-10

How to Cite

Ćeriman, Jelena. 2021. “Models of Boys’ Gender Socialization in Families in Modern-Day Serbia”. Etnoantropološki Problemi Issues in Ethnology and Anthropology 16 (1):245–270. https://doi.org/10.21301/eap.v16i1.10.

Issue

Section

Other Humanities and Social Sciences